Ο Covid-19: Κακός για εμάς, καλός για το περιβάλλον

Η κατάσταση με τον κορονοϊό να πλήττει όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, είναι πραγματικά δύσκολη. Ωστόσο μέσα στην πανδημία συμβαίνουν και κάποια καλά, τα οποία είναι άξια παρατήρησης.

Για άλλους είναι η προσωπική αναζήτηση και οι αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες, η χαλάρωση από την πίεση της ρουτίνας, ο επαναπροσδιορισμός των σχέσεων (όπως συνήθως συμβαίνει σε ανάλογες αντίξοες συνθήκες) και ένα ακόμη πολύτιμο όφελος για το ατομικό και συνολικό καλό… το περιβάλλον μας «πήρε μία βαθιά ανάσα»!

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση, Γιώργος Ηλιόπουλος μάς εξηγεί αναλυτικά.

Ποια είναι τα οφέλη του Covid- 19 για το περιβάλλον;

Τα οφέλη ήρθαν ουσιαστικά από το γεγονός ότι ολόκληρος ο πλανήτης πλέον, μένει στο σπίτι για ένα σεβαστό χρονικό διάστημα. Το τελευταίο βέβαια δε φτάνει για να καταπολεμήσουμε για παράδειγμα, την κλιματική αλλαγή, αλλά βοηθάει.

Ποιοι περιορισμοί “έκαναν καλό” στο περιβάλλον;

Κυρίως οι περιορισμοί στο κομμάτι των εκπομπών και στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η μείωση των μετακινήσεων για εργασία, διασκέδαση και άλλες δραστηριότητες, είχαν ως αποτέλεσμα λιγότερη καύση ορυκτών καυσίμων όπως βενζίνη και πετρέλαιο άρα και λιγότερες εκπομπές αερίων ρύπων στην ατμόσφαιρα. Επομένως μιλάμε για έναν περιορισμό όσων προκάλεσαν το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Άλλα οφέλη;

Συγκεκριμένα στην Αθήνα, φαντάζομαι και σε άλλες μεγαλουπόλεις, έχουμε λιγότερο νέφος και πιο καθαρό αέρα. Ένα ακόμη σημείο που αξίζει να τονίσουμε, είναι η μείωση του θορύβου, της ηχορύπανσης.

Έξω από τις πόλεις τώρα, έχουμε μείωση και στους ρύπους από τα αεροπορικά ταξίδια, έως και 80%, και από τις θαλάσσιες μεταφορές.

Πότε θα δούμε τα οφέλη αυτά στην κλιματική αλλαγή;

Δε θα τα δούμε άμεσα, αφού η σχέση δεν είναι τόσο «καθαρή» και χρειάζεται περισσότερος χρόνος. Το πρόβλημα είναι συνολικό και παγκόσμιο. Κάπως έτσι θα πρέπει να είναι και η αντιμετώπιση του και μάλιστα με μεγαλύτερη διάρκεια.

Θα παρατηρήσουμε όμως μία μικρότερη αύξηση στο ρυθμό που θερμαίνεται η γη. Θα συνεχίσει να υπάρχει η αύξηση της θερμοκρασίας, που προκάλεσε την κλιματική αλλαγή, αλλά με μικρότερο ρυθμό αύξησης. Ωστόσο είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για όλα αυτά, αφού κάνουμε λόγο μόνο για δύο μήνες περιορισμού. Τα οφέλη θα ήταν εμφανέστερα, αν ο περιορισμός των εκπομπών ήταν πιο εκτεταμένος.

Πρέπει να προσέξουμε κάτι κατά τη σταδιακή επαναφορά μας στην κανονικότητα;

Ακριβώς τις ίδιες παραμέτρους. Η κατανάλωση ενέργειας οδηγεί σε αέριες εκπομπές και αυτό είναι η αιτία του προβλήματος. Για παράδειγμα προτείνουμε στον κόσμο να στραφεί στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, παρά το μεγάλο κόστος. Το τελευταίο εξάλλου θα αντιστραφεί, αφού αρχίζουν και επιδοτούνται σε πολλές χώρες του κόσμου (π.χ. Κίνα) και ήδη εδώ η κυβέρνηση παρέχει φορολογικά οφέλη για όσους έχουν υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα. Όσο λοιπόν αυξηθεί η ζήτηση και παραγωγή τους, θα μειωθεί και η τιμή τους.

Το προηγούμενο δάστημα η αγορά και χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων ήταν περισσότερο ένα σύμβολο prestige. Στην πραγματικότητα όμως είναι ένας τρόπος μετακίνησηςμε χαμηλότερο κόστος και φιλικότερος προς το περιβάλλον.

Μία επιπλέον παράμετρος είναι η μόνωση των σπιτιών. Τα καλά μονωμένα σπίτια βοηθούν τόσο το περιβάλλον όσο και την τσέπη μας. Όταν δεν έχουμε μόνωση, αναζητούμε τη ζέστη τον χειμώνα και την ψύξη το καλοκαίρι από άλλες πηγές ενέργειας. Η Ελλάδα έχει μία όχι και τόσο καλή θέση στο γενικότερο μέσο όρο της ΕΕ στο θέμα της μόνωσης, γιατί τα σπίτια είναι παλιά και ο συνδυασμός των υλικών δεν έχει γίνει με οικονομικά ή οικολογικά κριτήρια.

Τέλος σε επίπεδο πολιτείας και πολίτη, είναι σημαντικό να μετακινούμαστε με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Μπορεί να είναι δύσκολο να αλλάξουμε συνήθειες αλλά τελικά ούτε βολικό είναι (δε βρίσκεις πάρκινγκ) ούτε οικονομικό, ούτε κοινωνικά σωστό, ούτε περιβαλλοντικά.

Το οικολογικό μάθημα του Covid- 19

Συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε επιβαρύνει τόσο πολύ το περιβάλλον μας, βλέποντας τον καθαρό ουρανό χωρίς νέφος, απολαμβάνοντας την ησυχία στις πόλεις μας και παρατηρώντας βάσει μελετών την ανάκαμψη ειδών που είχαν επιβαρυνθεί!

Υπάρχουν στατιστικά που αποδεικνύουν ότι ωφελήθηκε ο πλανήτης από το γεγονός ότι μένουμε σπίτι;

Υπάρχουν, αλλά είναι νωρίς να μιλάμε για αποτίμηση θετικών επιδράσεων του κορονοϊού και της πανδημίας στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με τον Guardian, οι εκπομπές έχουν μειωθεί κατά περίπου 7% μη συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών από αεροπλάνα. Κατά τη γνώμη μου είναι υποεκτιμημένο νούμερο.

 

Με τα σκουπίδια μας, που λόγω κορονοϊού έχουν αυξημένο πλαστικό, τι γίνεται;

Πράγματι, έχουμε περισσότερα απόβλητα σε σχέση με πριν και μάλιστα απόβλητα που παλαιότερα βλέπαμε μόνο από νοσοκομεία και όχι από σπίτια. Είναι τεράστιες οι ποσότητες από τα μέσα ατομικής προστασίας και ειδικά από πλαστικό, λάτεξ και καουτσούκ.

Δε μπορεί να γίνει όμως και διαφορετικά, γιατί έτσι πρέπει να προστατεύουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως, είναι να συνεχίζουμε να ανακυκλώνουμε όσα από αυτά μπορούμε.

Και τι απαντάτε σ’ εκείνους που δεν είναι υπέρ της ανακύκλωσης λόγω του κινδύνου μόλυνσης από τον ιό;

Υπάρχει μία διάσταση απόψεων, καθώς κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ανακύκλωση μπορεί να συμβάλλει και τη μετάδοση- εξάπλωση του ιού. Τα οικιακά σκουπίδια όμως δεν τα πετάμε κάθε μέρα.

Αν λοιπόν φροντίσουμε τα σκουπίδια μας στο σπίτι για δύο με τρεις ημέρες, κλειστά σε σακούλα, και τα πετάξουμε επίσης ασφαλισμένα στον κάδο της ανακύκλωσης τότε μπορούμε να βρούμε μία μέση λύση.