Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Συμβουλές για την ανακούφιση από τα συμπτώματα!

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) είναι μια χρόνια λειτουργική διαταραχή του εντέρου.

ΜΕΡΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επηρεάζει το 7-15% του γενικού πληθυσμού και εμφανίζεται σε διπλάσια συχνότητα στις γυναίκες. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι διαγιγνώσκεται συχνότερα σε ασθενείς ηλικίας κάτω των 50 ετών.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ
Το IBS επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής.  Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια λειτουργικών γαστρεντερικών συμπτωμάτων. Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• κοιλιακό άλγος
• φούσκωμα
• δυσκοιλιότητα και/ή διάρροια

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΔΙΕΓΕΙΡΟΥΝ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• η έλλειψη άσκησης
• η κακή ποιότητα ύπνου
• το άγχος
• οι κακές διατροφικές συνήθειες
• η ανεπαρκής ενυδάτωση
• διάφορες λοιμώξεις

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΤΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Λόγω της όχι και τόσο αποτελεσματικής δράσης φαρμακευτικών σκευασμάτων στην αντιμετώπιση του συνδρόμου, λόγω της μεγάλης ποικιλομορφίας του, η έρευνα εστίασε στη χρήση διαιτητικών θεραπειών ως θεραπευτική επιλογή. Η διατροφή είναι επομένως ένας σημαντικός παράγοντας για ασθενείς με IBS. Έως και το 70% των ασθενών με IBS συσχετίζουν κάποια εμφάνιση ή επιδείνωση συμπτωμάτων με ορισμένα τρόφιμα.

Ωστόσο, αποφεύγοντας τρόφιμα όπως γαλακτοκομικά προϊόντα, σιτάρι, εσπεριδοειδή, καφεΐνη και αλκοόλ συχνά αυτό, οδηγεί σε αμελητέα βελτίωση των συμπτωμάτων.

Τρέχουσες διατροφικές συμβουλές για ασθενείς με IBS περιλαμβάνουν:

• τακτικά προγραμματισμένα γεύματα
• μείωση της πρόσληψης φυτικών ινών
• αποφυγή των τροφίμων που περιέχουν λακτόζη (γαλακτοκομικά) και γλουτένη

(π.χ. σιτηρά)

• περιορισμός σε φρουκτόζη, φασόλια, λάχανο, κρεμμύδια, καφεΐνη, αλκοόλ και λιπαρά τρόφιμα.

Η αποφυγή τροφών που περιέχουν λακτόζη και γλουτένη εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, καθώς αυτό δεν απαιτείται από όλους τους ασθενείς. Μερικοί ασθενείς με IBS έχουν δείξει καλή ανοχή στη λακτόζη ή και την γλουτένη.

ΔΙΑΙΤΑ ΧΑΜΗΛΗ ΣΕ FODMAPs
Η προσέγγιση αυτή, συνίσταται στον περιορισμό τροφίμων πλούσια σε FODMAPs, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν και/ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του IBS. Τα FODMAPs είναι υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας που απορροφώνται ελάχιστα και ζυμώνονται γρήγορα από τα εντερικά βακτήρια προκαλώντας διάταση του εντέρου με εμφάνιση διάφορων γαστρεντερικών συμπτωμάτων σε ευπαθή άτομα. Έχει αναφερθεί ότι μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAPs μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο σχετικά με τα συμπτώματα IBS. Μία δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs για διάστημα 2-8 εβδομάδων φαίνεται πως θα μπορούσε να έχει ευεργετική δράση στην ανακούφιση των συμπτωμάτων (κυρίως φούσκωμα) ιδιαίτερα σε περίοδο έξαρσης. Έπειτα, σταδιακά και εξατομικευμένα, συστήνεται η επαναφορά σε ένα πιο ισορροπημένο διαιτολόγιο.

 

ΤΡΟΦΕΣ & ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Είναι γνωστό ότι οι διαιτητικές ίνες λιναρόσπορου λειτουργούν ως πρεβιοτικές ουσίες. Αυτό θα μπορούσε να έχει ευεργετική δράση στην ρύθμιση του μικροβιώματος του εντέρου. Στον λιναρόσπορο, υπάρχουν και άλλα συστατικά όπως λιγνάνες και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, που επίσης έχει αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετική δράση στο μικροβίωμα του εντέρου. Εάν η δυσκοιλιότητα είναι ένα συχνό σύμπτωμα, η κατανάλωση τριμμένου λιναρόσπορου μπορεί να συμβάλει στην μείωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη δυσκοιλιότητα, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες.

Επίσης υπάρχουν ενδείξεις ότι συστατικά του κουρκουμά αλλά και του ginger θα μπορούσαν να έχουν μια ευεργετική δράση στο μικροβίωμα του εντέρου.

Οι β-γλυκάνες είναι σύνθετοι πολυσακχαρίτες που βρίσκονται σε τροφές όπως τα μανιτάρια και η βρώμη. Οι β-γλυκάνες εμφανίζουν μια σειρά πιθανών θεραπευτικών ιδιοτήτων, ρυθμίζοντας το μικρoβίωμα του εντέρου. Έτσι η έρευνα εστιάζει στην μελέτη της συμβολής τους στην αντιμετώπιση παθήσεων όπως το ευερέθιστο έντερο.

ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που έχουν αποδειχθεί ότι παρουσιάζουν ευεργετική δράση βελτιώνοντας τα συμπτώματα του IBS, όπως κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, διάταση, μετεωρισμός, και υπερκινητικότητα του εντέρου. Η φύση των προβιοτικών εξηγεί τον ευεργετικό ρόλο τους στην εντερική λειτουργία καθώς μπορούν να προστατεύσουν από τα παθογόνα βακτήρια μέσω των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων τους. Αρκετά προβιοτικά στελέχη παρουσιάζουν ευεργετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με IBS.

ΒΟΥΤΥΡΙΚΟ ΟΞΥ
Το βουτυρικό οξύ ανήκει σε μια ομάδα λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας και αποτελεί έναν βασικό ρυθμιστή των βακτηρίων του παχέος εντέρου. Επιπλέον συμμετέχει σε πολλές άλλες διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της ανοσορύθμισης και της αντιφλεγμονώδους δράσης. Η χρήση συμπληρώματος με βουτυρικό οξύ είναι μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική σε παθολογίες όπως φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Γενικά, η εξατομικευμένη αντιμετώπιση φαίνεται να είναι η κατάλληλη, έτσι θα πρέπει να εστιάσετε στην καταγραφή όλων των τροφών που διεγείρουν συμπτώματα και ενοχλήσεις. Επιπλέον, προσπαθήστε να αλλάξετε συνήθειες που σας βλάπτουν όπως η έλλειψη άσκησης, ο κακός ύπνος και το άγχος. Ο πιο ολιστικός τρόπος αντιμετώπισης φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα με διάρκεια στον χρόνο!

ΜΙΧΟΥ ΕΥΗ
ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Murphy E. J. (2020), β-Glucan Metabolic and Immunomodulatory Properties and Potential for Clinical Application, Journal of fungi (Basel, Switzerland), 10: 6(4):356, doi: 10.3390/jof6040356.
2. Thumann T.A. et al. (2019), The role of gut microbiota for the activity of medicinal plants traditionally used in the European Union for gastrointestinal disorders, Journal of ethnopharmacology, 5(245), doi: 10.1016/j.jep.2019.112153.
3. Ford C. A. et al. (2018), Systematic review with meta‐analysis: the efficacy of prebiotics, probiotics, synbiotics and antibiotics in irritable bowel syndrome, Aliment Pharmacol Ther, (1-17), doi: 10.1111/apt.15001.
4. Altobelli E. et al. (2017), Low-FODMAP Diet Improves Irritable Bowel Syndrome Symptoms: A Meta-Analysis, Nutrients, 9(940), doi:10.3390/nu9090940.
5. Vergara D.M. & González Sánchez M.E. (2017), Nutricion Hospitalaria, 5 (34) :58-61, doi: 10.20960/nh.1573.
6. Załęski A. et al. (2013), Butyric acid in irritable bowel syndrome, Przegla̜d gastroenterologiczny, ;8(6):350-3, doi: 10.5114/pg.2013.3991.