Βιταμίνη D: H σπουδαία σημασία της για το ανοσοποιητικό σύστημα!

icon
30 Ιανουαρίου 2021

Βιταμίνη D: H σπουδαία σημασία της για το ανοσοποιητικό σύστημα!

 

Την περασμένη δεκαετία, ανακαλύφθηκε η παρουσία ενός υποδοχέα της βιταμίνης D (VDR) και ενός ενζύμου που ενεργοποιείται από τη βιταμίνη D, που υπάρχουν σε διάφορα είδη κυττάρων σε όργανα όπως έντερο, πάγκρεας, προστάτης καθώς και κύτταρα του ανοσοποιητικού. Έτσι, διαπιστώθηκε ότι ο ρόλος της βιταμίνης D είναι πολύ μεγαλύτερος από τη δομή και τη λειτουργία των οστών!

Από που μπορούμε να λάβουμε τη βιταμίνη D;

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία υπάρχει σε μικρές ποσότητες στα τρόφιμα, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, το σκουμπρί αλλά και τον κρόκο του αυγού! Επίσης, πολλά τρόφιμα εμπλουτίζονται με βιταμίνη D, όπως το γάλα! Όμως, τη βιταμίνη D μπορούμε να τη συνθέσουμε στον οργανισμό μας με τη βοήθεια των υπεριωδών ακτίνων του ηλίου.
icon

Πόση βιταμίνη D χρειαζόμαστε;

Σύμφωνα με το Institute of Medicine, η επαρκής ποσότητα είναι 15μg ή 600IU την ημέρα! Ωστόσο όπως φαίνεται και από τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα, τόσο η πρόσληψη όσο και η παραγωγή της βιταμίνης D δεν είναι επαρκής αφού μεγάλο μέρος του πληθυσμού εμφανίζει έλλειψη! Σύμφωνα με μια ανασκόπηση μελετών φαίνεται ότι το 13% των Ευρωπαίων έχει έλλειψη βιταμίνης D (δηλαδή <30 nmol/L της συγκέντρωση της 25(OH)D του πλάσματος).
icon

Γιατί παρατηρείται έλλειψη βιταμίνης D;

Αν αναλογιστούμε ότι πια στη σύγχρονη κοινωνία, οι περισσότεροι δουλεύουμε σε κλειστούς χώρους, από το πρωί έως τη δύση του ήλιου και για πολλούς οι μόνες ημέρες έκθεσης στον ήλιο είναι 1 εβδομάδα το χρόνο στις διακοπές, ίσως να μπορέσουμε να καταλάβουμε από που έχει προέλθει αυτή η έλλειψη! Σε σχέση με τη χρήση αντιηλιακών, αν και δεν έχει μελετηθεί επαρκώς το θέμα, φαίνεται ότι ίσως η χρήση αντιηλιακού επηρεάζει τη σύνθεση της βιταμίνης D. Μάλιστα, μελέτη που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Dermatology κατέληξε ότι πιθανόν η σωστή εφαρμογή του αντιηλιακού, όπως αυτή περιγράφεται από τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δυσχεραίνει την παραγωγή της βιταμίνης D καθώς μπλοκάρει τις ακτίνες UVB του ήλιου!

icon

Ποια είναι η σχέση της με το ανοσοποιητικό;

Η πανδημία του COVID-19 έφερε στο προσκήνιο τη δράση της βιταμίνης D στο ανοσοποιητικό σύστημα καθώς αρκετές μελέτες πια έχουν αναδείξει τη σημασία της στην προστασία του οργανισμού μας. Δεδομένα δείχνουν ότι τα επίπεδα βιταμίνης D σχετίζονται αντίστροφα με τα περιστατικά COVID-19, δηλαδή όσοι είχαν χαμηλά επίπεδα D ήταν περισσότερο πιθανό να νοσήσουν από COVID-19. Μάλιστα, κάποιες μελέτες συσχέτισαν τα υψηλά επίπεδα βιταμίνης D με πιο ήπια συμπτωματολογία!

Σε σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα λοιπόν, φαίνεται ότι η βιταμίνη D εμπλέκεται τόσο στην πρώτη γραμμή άμυνας όσο και στη δευτερογενή απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος!

Στο πρώτο στάδιο της απόκρισης του ανοσοποιητικού, φαίνεται ότι η βιταμίνη D εμπλέκεται στη δράση των μακροφάγων και των μονοκυττάρων, τα οποία είναι κύτταρα που ενεργοποιούνται όταν ένα παθογόνο εισέλθει στον οργανισμό μας. Μελέτη έχει δείξει ότι όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό είναι χαμηλά τότε τόσο τα μακροφάγα όσο και τα μονοκύτταρα δεν λειτουργούν σωστά. Επιπλέον, η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση των δενδριτικών κυττάρων, τα οποία ξεκινούν την δευτερογενή και πιο ειδική απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Στο δεύτερο στάδιο της απόκρισης του ανοσοποιητικού, η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση των Β και των Τ λεμφοκυττάρων! Παράλληλα, η βιταμίνη D έχει ρυθμιστικό ρόλο στη φλεγμονή, καθώς μειώνει την παραγωγή προφλεγμονωδών ενώσεων αλλά και προάγει την παραγωγή αντιφλεγμονωδών ενώσεων!

Συνολικά, λοιπόν καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η βιταμίνη για τη φυσιολογική λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού μας! Είναι βασικό λοιπόν, να ελέγχουμε τακτικά τα επίπεδά της στον οργανισμό μας και να σκεφτούμε τη χορήγηση του κατάλληλου συμπληρώματος βιταμίνης D όταν αυτό απαιτείται!!

Ευαγγελία Αυγεράκη
Διαιτολόγος Διατροφολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

  1. Barbara Prietl, Gerlies Treiber, Thomas R. Pieber and Karin Amrein, Vitamin D and Immune Function, Nutrients 2013, 5, 2502-2521; doi:10.3390/nu5072502
  2. Nurshad Ali, Role of vitamin D in preventing of COVID-19 infection, progression and severity, J Infect Public Health 2020 Oct;13(10): 1373-1380. doi: 10.1016/j.jiph.2020.06.021.
  3. A. Faurschou, D.M. Beyer, A. Schmedes, M.K. Bogh, P.A. Philipsen and H.C. Wulf, The relation between sunscreen layer thickness and vitamin D production after ultraviolet B exposure: a randomized clinical trial, Br J Dermatol. 2012 Aug;167(2):391-5.
  4. Kevin D Cashman et al., Vitamin D deficiency in Europe: pandemic?, Am J Clin Nutr. 2016 Apr;103(4):1033-44. doi: 10.3945/ajcn.115.120873.
Προηγούμενο Άρθρο
Επόμενο Άρθρο
Σχόλια
Άφησε το σχόλιο σου
Το email σου δε θα δημοσιευτεί
espa-migato